کارت‌های بانکی

در این یادداشت نخست به تاریخ ساخت و کاربرد کارت‌های بانکی پرداخته می‌شود. براساس شواهد موجود می‌توان آمریکا را نخستین سازندۀ کارت بانکی به شمار آورد. اطلاعات نشان می‌دهد که نخستین بار، کارت بانکی در سال 1860 توسط ادوارد پلای دانشمند آمریکایی طراحی و ارائه شد. پس از سال‌ها نوعی کارت بانکی دیگر طراحی شد، اما مورد پسند و استقبال قرار نگرفت.

نخستین کارت بانکی در سال 1860 میلادی طراحی و ساخته شد.

تا آنکه در سال 1950 میلادی، نخستین کارت پلاستیکی توسط موسسه diners طراحی و به‌عنوان جایگزین پول نقد مورد استفاده قرار گرفت. نیاز به توضیح است که این نوع کارت برای طبقه اجتماعی ویژه‌ای مورد استفاده قرار می‌گرفت و در دسترس همگان قرارا نداشت. همچنین، استفاده از کارت‌ها محدود به منطقۀ جغرافیایی و خدمات شهری منطقه‌ای خاص می‌شد. این کارت‌ها مورد توجه قشر عظیمی از جامعه قرار گرفتند و در مدت کوتاهی دچار تحول بسیاری شدند. این کارت‌ها از سال 1983، به تدریج الکترونیکی شدند و همزمان موجب طراحی و ساخت پایانه فروش الکترونیک (POS) گشتند. کارت‌های بانکی در دوران پیش از انقلاب اسلامی وارد ایران شد.

در ابتدا این کارت‌ها وجهه ی بین‌المللی داشت و کارت‌هایی همانند مستر کارت و ویزا کارت وارد ایران شد. در همین دوران تعدادی دستگاه ATM برای نخستین بار وارد ایران شد. اما این دستگاه‌ها چنان کاربردی نیافتند. در نهایت، در سال 1370 بانک تجارت برای نخستین بار اقدام به صدور چک کارت بانک کرد که نوعی کارت اعتباری به شمار می‌آمد. در سال بعد از آن، تعدادی ماشین خودپرداز در برخی از شعب بانک سپه نصب شد که وظیفه ارائه خدمات (تحویل پول) به صاحبان کارت‌های اعتباری را برعهده داشتند.

امروزه کارت‌های بانکی شکل جدید و کاربرد متنوعی یافته‌اند.

پس از این دو بانک، بانک‌های دیگر به تدریج دست به کار شدند و کارت‌هایی را برای خود طراحی و ارائه نمودند. در حال حاضر، کارت بانکی به یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین ابزار تجارت تبدیل شده و تمامی بانک‌ها، برای مشتریان خود کارت بانکی صادر می‌نمایند.